Każdy z nas posługuje się codziennie swoimi danymi osobowymi. Czym są dane osobowe? To informacje, które umożliwiają identyfikację danej osoby: imię, nazwisko, data urodzenia, pesel, nip, adres zameldowania. Używamy ich w wielu sytuacjach, przedstawiając się, robiąc zakupy na raty, szukając pracy, załatwiając sprawy urzędowe. Wykorzystujemy swoje dane wysyłając maile, korzystając z serwisów społecznościowych, biorąc udział w różnych ankietach. Nie zawsze zastanawiamy się jednak nad tym jakie niebezpieczeństwa czyhają na nas w przypadku przechwycenia naszych danych osobowych przez nieupoważnione osoby i czym może to nam grozić.
Brak rozwagi może nas drogo kosztować
Bezprawne uzyskanie naszych danych osobowych i wykorzystanie ich wbrew naszej woli jest kradzieżą tożsamości. Wykradzenie naszego nr pesel, serii numeru dowodu, imienia, nazwiska, adresu czy karty kredytowej niesie dla nas ze sobą bardzo duże zagrożenie – zarówno finansowe jak i tez ryzyko narażenia na szwank naszej reputacji, dobrego imienia, w przypadku podszywania się kogoś pod nas. Zazwyczaj to my sami przyczyniamy się do uzyskania przez niepowołane osoby naszych danych - nierozważnie się nimi posługując. Podstawowym błędem jest brak odpowiedniej ochrony i nierozważne udostępnianie najważniejszego dokumentu, który nas identyfikuje- dowodu osobistego. Często nosimy dowód w portfelu, w tylnej kieszeni spodni – w środkach komunikacji zbiorowej jest to łatwy łup, a dostanie się dokumentu w niepowołane ręce może mieć dla nas przykre konsekwencje. Znane są bowiem przypadki wyłudzenia kredytów, pożyczek na czyjś dowód osobisty, dokonywania zakupów na raty na dokument, należący do innej osoby, są przypadki zawierania umów na drogie telefony, na pozyskane nieuczciwie dane. Konsekwencją takich działań są faktury za telefon, które odnajdujemy w skrzynkach pocztowych, wezwania do zapłaty przesyłane przez firmy pożyczkowe czy banki dotyczące kredytów czy pożyczek, o których nic nie wiemy i których nie zaciągnęliśmy. Wielokrotnie w wypożyczalniach sprzętu jesteśmy proszeni o pozostawienie dokumentu do czasu zwrócenia rzeczy, którą pożyczamy. Pamiętajmy!!!! - nikt nie ma prawa nas o to prosić, a dokument pozostawiamy w takim przypadku na własne ryzyko- ryzyko, które może nas sporo kosztować. Nasze dane jednak mogą zostać pozyskane nie tylko poprzez utratę dokumentu tożsamości. W obecnych czasach, kiedy większość społeczeństwa korzysta z internetu i poprzez który następuje wymiana informacji, pozyskanie danych zdarza się niestety często. W tym przypadku również wina leży po naszej stronie, ponieważ nie zabezpieczamy swoich danych odpowiednio. Używamy nieszyfrowanych połączeń, niezabezpieczonych stron, korzystamy ze stron niewiadomego pochodzenia, czy otwieramy załączniki od osób, których nie znamy- zapewne z czystej ciekawości, jednak ta ciekawość może być dla nas zgubna.
Jak chronić swoje dane
Przede wszystkim zadbajmy o to, aby nasze dokumenty tożsamości były bezpieczne. Dowód osobisty, paszport, prawo jazdy należy nosić w miejscu trudno dostępnym dla złodzieja. Nie nośmy dokumentów w portfelu- pamiętajmy, że to on jest zazwyczaj celem złodziei, a jego utrata wraz z dokumentami będzie nie tylko niebezpieczna, ale też zmusi nas do dodatkowych działań mających na celu zabezpieczenie przed utratą środków finansowych, którymi dysponujemy. Zwracajmy uwagę na to gdzie zostawiamy swój dowód, kto ma do niego wgląd. Nie udostępniajmy go osobom, których intencje mogą być niejasne, co do których mamy wątpliwości. Jeśli jednak już zgubiliśmy dowód osobisty lub został nam on skradziony powinniśmy podjąć kroki zaradcze, które ochronią nas przed wyłudzeniem pożyczki, podszywaniem się przez nieupoważnione osoby.
Najprostszym sposobem jest zastrzeżenie dokumentu tożsamości poprzez powiadomienie oddziału banku, w którym posiadamy rachunek lub którego klientem jesteśmy o zaistniałej sytuacji i złożenie wniosku o zastrzeżenie dokumentu – można to uczynić telefonicznie lub osobiście. Jeśli nie korzystaliśmy do tej pory z usług żadnego banku, możemy złożyć wniosek o zastrzeżenie dokumentu w jednym z banków, który takie wnioski przyjmuje nawet nie od swoich Klientów. Po przyjęciu wniosku bank wpisze zastrzeżenie do Centralnej Bazy Danych Systemu DZ. Dane z bazy centralnej trafią do wszystkich uczestników systemu- nie tylko banków, ale również operatorów telefonii komórkowej czy innych podmiotów, które przy świadczeniu swoich usług wykorzystują dokumenty tożsamości. Zastrzeżenia dokumentu tożsamości możemy dokonać również w BIK – jeśli posiadamy tam konto zrobimy to droga elektroniczną.
Jak ustrzec się z kolei przed wyłudzeniami danych w internecie? Stosujmy hasła zabezpieczające, używajmy połączeń szyfrowanych, korzystajmy ze stron posiadających odpowiednie zabezpieczenia, certyfikaty, nie otwierajmy załączników z e-maili pochodzących z nieznanych źródeł, nie odpowiadajmy na takie maile, ignorujmy wiadomości z prośba o podanie danych osobowych jeśli nie spodziewaliśmy się takich próśb. Wszelkie dokumenty, korespondencje niszczmy tak, aby nikt nieupoważniony nawet po ich wyrzuceniu nie mógł pozyskać danych osobowych. Uważajmy również na to czym dzielimy się z innymi w internecie, na portalach społecznościowych- nie ujawniajmy zbyt wielu informacji o sobie, o swoim statusie społecznym, uważajmy na zdjęcia, które umieszczamy w internecie, na których przypadkowo mogły się znaleźć nasze dane osobowe.
Pamiętajmy również o tym, że w przypadku jeśli padliśmy ofiarą kradzieży dokumentu, czy wykradzenia danych poprzez siec internetową oprócz zastrzeżenia dokumentów powinniśmy o zaistniałej sytuacji powiadomić najbliższą jednostkę policji.
Przezorny zawsze ubezpieczony
Większość sytuacji, które są niebezpieczne dla naszych finansów, naszej tożsamości, generujemy sami, poprzez naszą nieuwagę, roztargnienie. Poprzez proste, a zarazem skuteczne działania możemy zminimalizować ryzyko utraty dokumentów, czy danych które nas identyfikują, a które są tak ważne w dzisiejszym świecie, ponieważ na nich opiera się funkcjonowanie wielu instytucji. Zadbajmy na co dzień o to, aby nasze dane były odpowiednio chronione i nieudostępniane niepowołanym osobom, dzięki czemu na pewno będziemy spokojniej spać.
